Sốt rét là một bệnh truyền nhiễm do kí sinh trùng plasmodium gây nên. Bệnh lây truyền qua đường máu do muỗi Anophenes truyền từ người bệnh sang người lành. Mọi người đều có thể mắc sốt rét nếu sống hoặc khi đến nơi có sốt rét lưu hành và bị muỗi Anophen đốt. Sốt rét có thể gây nên các biến chứng đe doạ tính mạng người bệnh do ký sinh trùng sốt rét xâm nhập vào cơ thể người phá hủy hồng cầu làm cho người bệnh bị thiếu máu và gây nên cơn sốt rét, nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn tới tử vong.
Phú Thọ là một trong 25 tỉnh thành được xét công nhận loại trừ bệnh sốt rét năm 2019. Để chủ động thực hiện tốt công tác phòng chống và loại trừ bệnh sốt rét, từ năm 2021 đến nay ngành Y tế đã nỗ lực huy động các nguồn lực, tổ chức triển khai tốt các hoạt động truyền thông phòng chống sốt rét tại cộng đồng như tổ chức phát thanh (8425 lần), tuyên truyền theo nhóm (845 lần) và thăm hộ gia đình (2221 lần); Thực hiện phun hóa chất bảo vệ 4.933 dân nguy cơ tại phường Vân Phú và xã Hy Cương, thành phố Việt Trì. Tẩm màn bảo vệ 5.238 dân nguy cơ tại xã Kim Thượng, huyện Tân Sơn và xã Quảng Yên, huyện Thanh Ba. Tổng dân số được bảo vệ bằng hóa chất là 10171, đạt 101,7 % kế hoạch. Bên cạnh đó tăng cường công tác đào tạo và xây dựng mạng lưới; đảm bảo đủ cơ số thuốc, hóa chất, vật tư phục vụ cho công tác phòng chống sốt rét trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, hoạt động giám sát phát hiện trường hợp sốt rét lâm sàng, quản lý đối tượng giao lưu vùng sốt rét lưu hành và kịp thời lấy lam xét nghiệm tìm ký sinh trùng sốt rét được đặc biệt chú trọng. Trong năm 2021 và quý I năm 2022, toàn tỉnh thực hiện giám sát và lấy lam xét nghiệm 6396 trường hợp nghi ngờ, kết quả không phát hiện ký sinh trùng sốt rét, toàn tỉnh không ghi nhận ca sốt rét lâm sàng.
Hiện nay, chưa có vắc xin phòng bệnh sốt rét, chính vì vậy việc phòng chống muỗi truyền bệnh vẫn được xem là biện pháp hữu hiệu nhất. Các biện pháp để phòng chống muỗi truyền bệnh sốt rét như:
Thường xuyên ngủ màn ngay cả ban ngày và màn cần được tẩm hoá chất diệt muỗi. Ngoài ra có thể tẩm hoá chất diệt muỗi vào rèm cửa để tránh muỗi bay vào nhà.
Buổi tối khi làm việc cần mặc quần áo dài tay để phòng muỗi đốt, có thể sử dụng hương muỗi.
Vệ sinh môi trường xung quanh nơi ở, loại bỏ nơi trú ẩn của muỗi như phát quang bụi rậm, khơi thông cống rãnh, dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ.
Khi đi làm ở vùng rừng núi cần mang theo màn để ngủ và trước khi đi nên đến cơ sở y tế để được cấp thuốc uống phòng và khi trở về nên đến cơ sở y tế để được khám, xét nghiệm để được điều trị kịp thời nếu bị Sốt rét.
Khi có các triệu chứng của bệnh như: Rét run, sốt nóng sau đó vã mồ hôi hoặc cảm thấy ớn lạnh, gai rét cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị kịp thời.